Τι είναι το συναίσθημα και ποιος ο ρόλος του στις ψυχολογικές δυσκολίες

Το Συναίσθημα και η Επίδρασή του στη Λογική και την Ψυχολογία

Το συναίσθημα, όπως και η μνήμη, έχει γνωστικές διεργασίες είτε σε συνειδητό είτε σε ασυνείδητο επίπεδο που προσφέρουν στη λογική σκέψη. Ερεθίσματα συνειδητά και μη που πηγάζουν απ΄το νευρωνικό μηχανισμό που είναι υπεύθυνος για το συναίσθημα, επηρεάζουν τους μηχανισμούς της λογικής.

Οι νευροψυχολόγοι θεωρούν οτι το συναίσθημα είναι η γνωστική ερμηνεία των υποκείμενων αισθημάτων, δηλαδή ένα συνειδητό υποκείμενο αίσθημα σε σχέση με ένα ερέθισμα ανεξάρτητα απ΄το που βρίσκεται ή τι είναι αυτό. Οι ψυχολογικές θεωρίες από την άλλη, το κατατάσσουν σε αντιθετικά δίπολα : ευχάριστο / δυσάρεστο και ήπιο / έντονο.

Τα    συναισθήματα    ποικίλλουν,    κινητοποιούν    σωματικές    διεργασίες, συμβάλλουν στον πλούτο της προσωπικής μας ζωής και χρωματίζουν τις πράξεις μας  με  πάθος  και χαρακτήρα. Στην καθημερινή ζωή χρησιμοποιούμε τον όρο όταν αναφερόμαστε στα αισθήματα και τη διάθεση μας καθώς και στον τρόπο με τον οποίο εκφράζονται στην έκδηλη συμπεριφορά μας και στις αποκρίσεις του σώματος μας. Μέχρι σήμερα δεν έχει δοθεί ακριβής επιστημονικός ορισμός για το συναίσθημα.

Η Πολυπλοκότητα των Συναισθημάτων

Τα συναισθήματα είναι πολύπλευρες διαδικασίες και περιλαμβάνουν:

• Υποκειμενική εμπειρία
• Συμπεριφορικές εκδηλώσεις
• Φυσιολογικές αντιδράσεις (κεντρικές & περιφερειακές)

Η προσοχή, η αξιολόγηση και οι πολύπλευρες τάσεις απόκρισης είναι βασικά χαρακτηριστικά στα συναισθήματα. Υπό αυτή την έννοια, τα συναισθήματα είναι ένας τύπος απόκρισης του θυμικού – γενικού όρου που περιλαμβάνει τα συναισθήματα, τις διαθέσεις και τις αντιδράσεις στο στρες. Τα συναισθήματα διακρίνονται από άλλες συναισθηματικές διεργασίες, καθώς:

• Είναι πιο σύντομα από τις διαθέσεις.
• Περιλαμβάνουν ευρύτερο φάσμα απαντήσεων συγκριτικά με τις αντιδράσεις του στρες (Jazaieri & Gross, 2013).

Διαταραχές του Συναισθήματος & Οι Επιπτώσεις τους

Οι διαταραχές του συναισθήματος αποτελούν ένα από τα κύρια συμπτώματα των ψυχικών διαταραχών, με πιο κοινές τη κατάθλιψη και το άγχος στη δυτική κοινωνία. Αντίξοα γεγονότα ζωής μπορούν να προκαλέσουν τόσο αρνητικά συναισθήματα όσο και διαταραχές του συναισθήματος.

Ωστόσο, αυτές οι διαταραχές δεν είναι απλά χρόνιες και έντονες συγκινήσεις. Για να εμφανίσει ένα άτομο κατάθλιψη, συνήθως υπάρχουν πολλαπλοί παράγοντες:

• Ευαλωτότητα του ατόμου
• Έλλειψη υποστηρικτικού περιβάλλοντος
• Δυσλειτουργικά σχήματα σκέψης, τα οποία συχνά αναπτύσσονται μέσα από πρώιμες αρνητικές εμπειρίες ζωής.

Επιπλέον, γενετικοί παράγοντες μπορεί να επηρεάζουν την τάση κάποιων ατόμων να εμφανίζουν συναισθηματική θλίψη, φόβο ή δυσκολία στη διατήρηση κοινωνικών σχέσεων. Η πηγή πολλών διαταραχών του συναισθήματος είναι ο κοινωνικός κόσμος, ενώ ταυτόχρονα αυτές οι διαταραχές επηρεάζουν σημαντικά τις σχέσεις του ατόμου με τους άλλους.

Η Δύναμη της Ψυχοθεραπείας

Μέσα στον ασφαλή χώρο της ψυχοθεραπείας, το άτομο μπορεί:

• Να διερευνήσει δύσκολα και οδυνηρά συναισθήματα
• Να αναπτύξει δεξιότητες ρύθμισης των συναισθημάτων
• Να μάθει να αποδέχεται και να αντέχει τα αρνητικά συναισθήματα

Αυτή η διαδικασία οδηγεί στην προσωπική ανάπτυξη, την ψυχική ανθεκτικότητα και τη βελτίωση της συνολικής ποιότητας ζωής.